ΕΦΥΓΕ Ο ΑΝΤΩΝΙΟ ….
τοῦ Ἀθανάσιου Κόρμαλη*
Ὅλα ξεκίνησαν ἕνα καλοκαίρι τοῦ 1987, ὅταν ὁ Ἀντώνιο Ἄνκορα ἦλθε στὴν Ἑλλάδα συνοδεύοντας μία ὁμάδα παιδιῶν ἀπὸ τὸ Κοριλιάνο τοῦ Ὀτράντο, τὸ Χωριὸ τῶν Ἑλληνοφώνων ποὺ ἔμελλε γιὰ πολλὰ χρόνια νὰ καταστεῖ ἡ ψυχὴ τῶν Ἑλληνοφώνων τῆς Ἀπουλίας. Καὶ ἀκολούθησε μία ἀνοδικὴ ἀγωνιώδης καὶ ἀγωνιστικὴ πορεία γιὰ τὴν διάσωση τῆς «Γκρῆκο», τῆς ἀξιόλογης ἙλληνοΣαλεντινῆς διαλέκτου, ποὺ ἐπιζοῦσε στὰ χείλη καὶ τὶς καρδιὲς τῶν Γκρήκων.
Μὲ τὴν διάλεκτο ὁ Ἀντώνιο ἄφησε τὴν ἀπομόνωση τοῦ Ἰταλικοῦ Νότου καὶ πέρασε στὴν ζωὴ τοῦ ἀγώνα, τοῦ πολιτιστικοῦ ἀγώνα. Θερμὸς ὑποστηρικτὴς στὴν ἀρχή, πρωτοπόρος, στυλοβάτης τῆς προσπάθειας στὸν δῆμο τοῦ Κοριλιάνο γιὰ τὴν Γκρῆκο καὶ πλάι του ὁ Δῆμος γιὰ τὴν Γκρῆκο… Ἔγινε «σημεῖο ἀναφορᾶς» γιὰ ὁποιονδήποτε Σαλεντινὸ ἤθελε νὰ ἀσχοληθεῖ μὲ τὴν διάλεκτο ποὺ στὴν κυριολεξία τότε ἔπνεε τὰ λοίσθια, ἀλλὰ καὶ γιὰ κάθε Ἐλλαδίτη, ποὺ ἀκολουθώντας τὸν Ζέφυρο ἤθελε νὰ προσκυνήσει λίγο τὰ χώματα τῆς Μεγάλης Ἑλλάδας καὶ νὰ ἀκούσει τὶς καρδιὲς τῶν Ἑλληνοφώνων.
Γιὰ ὅσους «ρομαντικοὺς» ἤθελαν νὰ βοηθήσουν στὴν διατήρηση τῆς γλωσσικῆς καὶ τῆς πλούσιας πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς τῶν Ἑλληνοφώνων, ὁ Ἀντώνιο ἀπετέλεσε τὸ ἐπίκεντρο τοῦ ἀγώνα γιὰ δεκαετίες. Χαμογελαστός, κοινωνικός, ἀκούραστος, εἰλικρινής, δυναμικός, ἐπίμονος. Ἔκανε τὸ πᾶν γιὰ νὰ διδάσκεται ἡ Γκρῆκο στὰ σχολεῖα τῆς περιοχῆς, γιὰ νὰ σωθεῖ ἡ γλῶσσα τοῦ Ὁμήρου καὶ τοῦ Ἰδομενέα…
Σεμινάρια, πολιτιστικὲς ἡμερίδες, συνέδρια (στὸ Κοριλιάνο πραγματοποιήθηκε τὸ 2005, τὸ 6ο Παγκόσμιο Γλωσσολογικὸ Συνέδριο τοῦ ΟΔΕΓ μὲ θέμα: «ΟΙ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΠΟΧΗ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ», στὸ ὁποῖο προσέφερε πολύτιμες ὑπηρεσίες γιὰ τὴν ἄρτια ὀργάνωση, προσέλκυση καὶ φιλοξενία τῶν συνέδρων), φιλοξενίες παιδιῶν, ἀτόμων τρίτης ἡλικίας, ἐκδόσεις βιβλίων, ἐκδηλώσεις μὲ ἔθιμα στὴν διοργάνωση ὅλων ὁ Ἀντώνιο ὑπῆρξε ὁ ἀκούραστος καὶ μόνιμος συνεργάτης· ἡ ψυχὴ τῆς προσπάθειας. Καὶ ἡ Γκρῆκο ἄρχισε νὰ ἐλπίζει. Μαζὶ πανηγυρίσαμε τὸ 1997, ὅταν ἡ ἙλληνοΣαλεντινὴ διάλεκτος ἀνεγνωρίσθη ἐπισήμως ὡς γλωσσικὴ μειονότητα τοῦ Ἰταλικοῦ κράτους. Καὶ ὁ τραχὺς δρόμος, ἄρχισε νὰ γίνεται πιὸ βατὸς…
Ἐπίσημος συνοδὸς τοῦ τότε Προέδρου τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας Κων/νου Στεφανόπουλου, ὅταν αὐτὸς ἐπισκέφθηκε τὴν Γκρέτσια Σαλεντίνα (τὸ 2000). Στάθηκε «ἄξιος τοῦ ἀξιώματος», πλάι στὸν μεγάλο δάσκαλο Σαλβατόρε Σικούρο σκορπώντας ἐλπίδα καὶ ἀντλώντας νέα δύναμη ἀπὸ τὴν ἐνθουσιώδη καὶ θριαμβευτικὴ ὑποδοχὴ τῶν νέων καὶ τῶν ἡλικιωμένων τοῦ Μαρτάνο, τῆς Καλημέρας καὶ τοῦ Κοριλιάνο, τῆς Στερνατίας.
Ἀποκορύφωμα τῆς πνευματικῆς του προσπάθειας ἡ ἔκδοση τοῦ βιβλίου «La poesia Grika», μνημεῖο τῆς πλούσιας ποιητικῆς κληρονομιᾶς τῆς Σαλεντίνα καὶ ἀποτέλεσμα τῆς ἀκούραστης ἐργασίας καὶ ἐπιμέλειάς του νὰ τὶς συλλέξει καὶ νὰ τὶς προσφέρει στοὺς Γκρήκους, τοὺς μελετητὲς καὶ στὴν αἰωνιότητα.
Εὐτυχῶς τὴν ἀξία τοῦ ἀγώνα, ποὺ σὲ πεῖσμα τῶν καιρῶν, ἐπέμενε νὰ ἐπιβιώσει ἡ Γκρῆκο, ἀνεγνώρισε ἡ Ἑλληνικὴ Πολιτεία, ὕστερα ἀπὸ πρόταση τοῦ ΟΔΕΓ Ἀθηνῶν.
Στὶς 6 Μαρτίου τοῦ 2001 ὁ Ἀντώνιο Ἄνκορα βραβεύτηκε ἀπὸ τὴν Νομαρχία Ἀθηνῶν καὶ τοῦ ἀπενεμήθη ὁ τίτλος τοῦ Πρεσβευτῆ Ἑλληνισμοῦ, διότι «διετήρησε καὶ ἐνίσχυσε – μὲ κάθε τρόπο- τοὺς δεσμοὺς τῆς Ἑλληνόφωνης Ζώνης μὲ τὴν Ἑλλάδα καὶ ἔκανε τὸ πᾶν γιὰ τὴν διδασκαλία τῆς Γκρῆκο καὶ τῆς Νέας Ἑλληνικῆς».
Μαζί του τιμήθηκαν οἱ Ζακλὶν ντὲ Ρωμιγύ, ὁ Μάριο Βίττι, ὁ Μωχ. Ἀουάντ καὶ ἡ Μαρία Κάστρο Μιράντα. Ἡ τιμὴ στὸν Ἀντώνιο, ἦταν τιμὴ στοὺς ζῶντες καὶ μὴ ἀνώνυμους καὶ ἐπώνυμους Γκρεκάνους, οἱ ὁποῖοι κράτησαν ἄσβεστη τὴν φλόγα γιὰ τὴν «Γκρῆκο» καὶ προσπάθησαν – παρὰ τὴν ἑλληνικὴ ἀδιαφορία καὶ τὴν ἰταλικὴ καχυποψία – νὰ τῆς δώσει τὴν θέση ποὺ τῆς ἀξίζει.
Ἔφυγε ὁ Ἀντώνιο ….δυστυχῶς σὲ ἡλικία, ποὺ ἀπὸ τὴν πολύχρονη πεῖρα του, θὰ μποροῦσε νὰ προσφέρει τὰ μέγιστα.
Πῆγε νὰ συναντήσει τὸν Ρ. Ἀπρίλε, τὸν Σ. Σικοῦρο, τὸν Ν. Ντόνο, τὸν Ντὲ Σέζαρις, ἀλλὰ καὶ ὅλους τοὺς προδρόμους τῆς Γκρῆκο, τῆς Ἑλλάδας τοῦ Σαλέντο ποὺ λάτρεψε. Ὁ Θεὸς ἂς δώσει κουράγιο στοὺς δικούς του καὶ δύναμη στοὺς φίλους του. Τὸ ἔργο του ἂς εἶναι γιὰ ὅλους μας ὁ καλύτερος ὁδηγός.
Στὸ καλὸ Ἀντώνιο!
Καλὸ ταξίδι φίλε. Ἀντίο!
*Ὁ Ἀθανάσιος Κόρμαλης εἶναι Δικηγόρος καὶ τ. Πρόεδρος τοῦ ΟΔΕΓ.
ΣΥΛΛΥΠΗΤΗΡΙΟΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΟΔΕΓ ΠΡΟΣ ΔΗΜΑΡΧΟ ΚΟΡΙΛΙΑΝΟ
ΣΥΛΛΥΠΗΤΗΡΙΟΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΟΔΕΓ ΠΡΟΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ANTONIO ANCORA
