ΤΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΚΑ» ΣΤΗΝ ΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ - ΜΙΑ ΣΧΟΛΗ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
τῆς Καλίνας Μπλιζνάσκα*
Στὴν Βουλγαρία ἐδῶ καὶ πολλὰ χρόνια ὑπάρχουν ἀρκετὰ κρατικὰ Πανεπιστήμια τὰ ὁποῖα προσφέρουν μαθήματα Ἑλληνικῶν – τὸ Πανεπιστήμιο τῆς Σόφιας, τὸ Πανεπιστήμιο στὴν Φιλιππούπολη, στὸ Βελίκο Τέρνοβο καὶ ἄλλα. Στὰ τμήματα αὐτὰ ἡ διδασκαλία βασίζεται πλέον σὲ μία μακρόχρονη παράδοση, οἱ καθηγητὲς εἶναι ἔμπειροι καὶ κάθε χρόνο ἀρκετοὶ φοιτητὲς ἐπιλέγουν τὶς Νεοελληνικὲς σπουδὲς – πολὺ συχνὰ ἀπὸ περιέργεια, ἢ μὲ σκοπὸ νὰ βροῦν εὔκολα ἐργασία στὶς ἄπειρες Ἑλληνικὲς ἐπιχειρήσεις στὴν Βουλγαρία.
Τί γίνεται ὅμως ἂν εἶσαι νέος, γύρω στὰ τριάντα, ἔχεις ἐρωτευτεῖ τὴν Ἑλλάδα, ταξιδεύεις κάθε καλοκαίρι στὰ νησιά της καὶ τὸ μόνο ποὺ σκέφτεσαι εἶναι πότε τελικὰ θὰ μιλήσεις στὰ Ἑλληνικὰ μὲ τοὺς ντόπιους; Ἤ, ἂν εἶσαι λίγο μεγαλύτερος, γύρω στὰ σαράντα-σαράντα πέντε, ἀγαπᾶς τὴν Ἑλλάδα καὶ τὶς παραλίες της, ὁπότε ἔχεις ἀγοράσει ἕνα ἐξοχικὸ σπιτάκι στὴν Βόρεια Ἑλλάδα καὶ θέλεις νὰ πιάσεις κουβέντα μὲ τὸν γείτονα; Τί νὰ κάνετε ὅταν τὰ παιδάκια τοῦ μικτοῦ γάμου σας μιλοῦν καλύτερα Βουλγαρικὰ παρὰ Ἑλληνικά, ἐνῶ στὰ ταξίδια σας στὴν Ἑλλάδα παίζουν μὲ τὰ ξαδερφάκια τους τὰ ὁποῖα, δυστυχῶς, δὲ ξέρουν ἀγγλικὰ ἀκόμα;
Ἀνοίγεις τὸ Google, ψάχνεις νὰ βρεῖς κάποιο φροντιστήριο ποὺ προσφέρει μαθήματα Ἑλληνικῶν–εἴτε ἰδιαίτερα, εἴτε σὲ ὁμάδες–καὶ βρίσκεις τουλάχιστον δεκαπέντε σχολές. Ὅλες αὐτὲς οἱ σχολὲς προσφέρουν Ἀγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ἰταλικά, Ἱσπανικὰ καὶ Ἑλληνικά. Ὅταν τηλεφωνήσεις γιὰ πληροφορίες ὅμως, συχνὰ σὲ ἐνημερώνουν ὅτι ἔχουν μόνο ἕναν καθηγητὴ ὁ ὁποῖος τώρα ἔχει πάει στὴν Ἑλλάδα γιὰ λίγους μῆνες, ἢ τὸ γκροὺπ δὲν θὰ ξεκινήσει λόγω ἔλλειψης ἐνδιαφέροντος, ἢ ὅτι δὲν προσφέρουν ἰδιαίτερα μαθήματα τὶς ὧρες ποὺ μπορεῖς ἐσύ. Ἐν τῷ μεταξὺ ἡ λαχτάρα σου νὰ ξεκινήσεις μαθήματα Ἑλληνικῶν κοντεύει νὰ γίνει ἔμμονη ἰδέα.
Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀποστολὴ τῆς σχολῆς μας. Ἐμεῖς εἴμαστε ἐδῶ, εἴμαστε πρόθυμοι νὰ βοηθήσουμε τοὺς μαθητές μας νὰ διαλέξουν μορφὴ διδασκαλίας, νὰ ξεκινήσουν μαθήματα τὸ γρηγορότερο δυνατόν, νὰ τοὺς δεχτοῦμε στὸ δικό μας «Ἑλληνικὸ νησὶ στὴν καρδιὰ τῆς Σόφιας», ὅπως λέμε. Δὲν εἶναι τυχαία καὶ ἡ ἐπωνυμία «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΚΑ», τὸ μήνυμα τῆς ὁποίας μὲ κάποιον περίεργο τρόπο γίνεται κατανοητὸ ἀπὸ ὅλους τοὺς μαθητές μας, ἀκόμη καὶ ἀπὸ τοὺς ἀρχάριους – νὰ προσφέρουμε τὰ πάντα σχετικὰ μὲ τὴν διδασκαλία τῆς Ἑλληνικῆς.
Τὸ φροντιστήριό μας ἱδρύθηκε ἐπίσημα τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 2010. Ἐγὼ ἤδη εἶχα ἐργαστεῖ ὡς καθηγήτρια Ἑλληνικῶν πέντε χρόνια–μὲ ἰδιαίτερα σὲ μαθητὲς καὶ σὲ ἄλλα φροντιστήρια. Τὸ συνεχὲς ἐνδιαφέρον καινούριων μαθητῶν μὲ ἐνθάρρυνε νὰ προχωρήσω στὴν δημιουργία μίας σχολῆς ἐξειδικευμένης στὴν διδασκαλία τῆς Ἑλληνικῆς ὡς ξένης γλώσσας. Εἶναι καὶ ἕνας τρόπος νὰ εἶσαι ἰδιαίτερα ἀποδοτικὸς σὲ αὐτὸ ποὺ κάνεις, ἐφ’ ὅσον ἀφιερώνεις ὅλο τὸν χρόνο σου καὶ τὶς προσπάθειές σου σὲ ἕνα ἀντικείμενο μόνο.
«Κάθε ἀρχὴ καὶ δύσκολη»-τὴν πρώτη σχολικὴ χρονιὰ συνέχισα τὰ ἰδιαίτερα μαθήματα–πλέον στοὺς χώρους τῆς σχολῆς μας, ἔψαχνα γιὰ καθηγητὲς Ἑλληνικῶν ὑψηλοῦ ἐπιπέδου, ἐνῶ τὴν ἄνοιξη τοῦ 2011 ἄρχισαν καὶ τὰ πρῶτα μας τμήματα γιὰ ἐνηλίκους.
Ἀπὸ τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 2011 ἕως σήμερα ἄλλαξαν πολλά. Ἡ ὁμάδα μας ἀποτελεῖται τώρα ἀπὸ δέκα καθηγητές, πέντε ἀπὸ τοὺς ὁποίους εἶναι ἀπόφοιτοι τῆς Νεοελληνικῆς φιλολογίας τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Σόφιας, δύο εἶναι Ἕλληνες οἱ ὁποῖοι σπούδασαν στὴν Βουλγαρία, ὁπότε μιλοῦν ἄριστα Βουλγαρικά, δύο ἔχουν σπουδάσει εἰδικότητες μὲ ἐκμάθηση Ἑλληνικῶν, καὶ ἕνας εἶναι ἀπόφοιτος τῆς Νομικῆς Σχολῆς τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Ὅλα τὰ βιογραφικά τους ὑπάρχουν καὶ στὴν ἱστοσελίδα μας www.panellinika.bg ).
Τὰ τμήματα γιὰ ἐνηλίκους διαρκοῦν τρεῖς μῆνες–ἀρχίζουν τὸν Σεπτέμβριο, τὸν Ἰανουάριο, καὶ τὸν Ἀπρίλιο. Τὸ καλοκαίρι–τὸν Ἰούλιο καὶ τὸν Αὔγουστο διοργανώνουμε μόνο ἐντατικὰ τμήματα μὲ διάρκεια ἑνὸς μήνα, λόγω τοῦ ὅτι οἱ μαθητές μας ταξιδεύουν στὴν Ἑλλάδα ὅσο περισσότερο μποροῦν.
Στὰ πλαίσια τῆς προηγούμενης σχολικῆς χρονιᾶς ἑκατὸν ὀγδόντα πέντε μαθητὲς πῆραν συμμετοχὴ στὰ τμήματά μας, καὶ κάλυψαν ἐπίπεδα ἀπὸ τὸ Α1 ἕως τὸ Β2. Συγχρόνως, πάνω ἀπὸ ἑβδομήντα μαθητὲς παρακολούθησαν ἰδιαίτερα μαθήματα, φτάνοντας ἕως τὸ ἐπίπεδο Γ1. Ἡ ἀτομικὴ διδασκαλία εἶναι ἰδιαίτερα διαδεδομένη στὴν Σόφια, ὅπου πολλοὶ ἐνήλικοι ἐργάζονται σὲ ὑψηλὲς καὶ ὑπεύθυνες θέσεις, κάνουν πολλὰ ἐπαγγελματικὰ ταξίδια καὶ διαθέτουν ἐλάχιστο ἐλεύθερο χρόνο. Ἔτσι, ἀφ’ ἑνός, ἔχουν τὴν οἰκονομικὴ δυνατότητα νὰ μαθαίνουν Ἑλληνικὰ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο καί, ἀφ’ ἑτέρου, εἶναι οὐσιαστικὰ ὁ μόνος ἐφικτὸς τρόπος νὰ ἀσχολοῦνται μὲ τὴν γλῶσσα.
Ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἐκμάθηση Ἑλληνικῶν προσφέρουμε ἐπίσης ἐκμάθηση Βουλγαρικῶν μέσω Ἑλληνικῶν–σὲ ἀτομικὴ μορφὴ ἀλλὰ καὶ σὲ ὁμάδες ὑπαλλήλων σὲ Ἑλληνικὲς ἐπιχειρήσεις, μαθήματα Ἑλληνικῶν σὲ παιδιὰ–ἡλικίας ἀπὸ τεσσάρων ἕως δώδεκα χρονῶν, καθὼς καὶ ἐκμάθηση Νομικῶν Ἑλληνικῶν, τὸ ἐνδιαφέρον γιὰ τὴν ὁποία μᾶς ἐξέπληξε – προφανῶς εἶναι πάρα πολλοὶ οἱ δικηγόροι στὴν Βουλγαρία οἱ ὁποῖοι πρέπει νὰ γνωρίζουν Ἑλληνικά. Ἐδῶ καὶ λίγο καιρὸ λειτουργεῖ καὶ ἡ πιὸ πρωτοποριακή μας ὑπηρεσία – online μαθήματα Ἑλληνικῶν μέσω λογισμικοῦ μὲ ψηφιακὴ τάξη.
Στὰ πλαίσια τῆς διδασκαλίας Ἑλληνικῶν διοργανώσαμε ἐπιτυχῶς καὶ μερικὰ ἀπὸ τὰ διαδεδομένα στὰ φροντιστήρια Ἀγγλικῶν «Speaking Clubs»-μαθήματα ἐξάσκησης προφορικοῦ λόγου. Καθηγητὲς ἦταν μόνο οἱ συνάδελφοί μας Ἕλληνες, ἔτσι ὥστε μαθητὲς ἀπὸ ὅλα τὰ τμήματα ἢ αὐτοὶ ποὺ παρακολουθοῦν ἀτομικὰ μαθήματα νὰ ἔχουν τὴν εὐκαιρία νὰ ἐξασκηθοῦν στὰ Ἑλληνικά, ἀκούγοντας τὴν γνήσια προφορὰ φυσικῶν ὁμιλητῶν. Τὰ θέματα ἦταν ἀφιερωμένα στὸν Ἑλληνικὸ Πολιτισμὸ καὶ στὶς μεγάλες Ἑλληνικὲς γιορτὲς–τὰ Χριστούγεννα, τὶς Ἀπόκριες, τὸ Πάσχα, τὴν Πρωτομαγιά.
Παράλληλα, τὸ τμῆμα Νεοελληνικῆς Φιλολογίας τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Σόφιας μᾶς τίμησε, ὁρίζοντας τὴν Σχολή μας ὡς ἕνα ἀπὸ τὰ σχολεῖα ὅπου φοιτητὲς τῆς εἰδικότητας παρακολουθοῦν τὴν διδασκαλία Ἑλληνικῶν καὶ διδάσκουν τὰ πρῶτα τους μαθήματα, μὲ σκοπὸ νὰ ἀποκτήσουν ἄδεια ἐξάσκησης τοῦ ἐπαγγέλματος τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ. Παρὰ τὴν ἀναγνώριση αὐτή, ἐπιδιώκοντας τὴν συνεχῆ βελτίωση τῆς μεθοδολογίας μας, ἐγὼ καὶ ἡ καθηγήτριά μας κα Πέτια Ζαγόρτσεβα συμμετείχαμε φέτος σὲ προγράμματα ἐπιμόρφωσης διδασκόντων τῆς Ἑλληνικῆς ὡς ξένης γλώσσας στὸ Κέντρο Ἑλληνικοῦ Πολιτισμοῦ στὴν Ἀθήνα.
Κλείνοντας, αὐτὸ ποὺ μᾶς κάνει ἰδιαίτερα περήφανους, εἶναι οἱ ἐκδηλώσεις τὶς ὁποῖες προσφέραμε στοὺς μαθητές μας, βασιζόμενοι στὸ γεγονὸς ὅτι στὴν πλειοψηφία τους εἶναι Ἑλληνόφιλοι. Ἑλληνικὲς ταινίες καὶ θεατρικὲς παραστάσεις, μία ἀπὸ τὶς ὁποῖες τοῦ Καραγκιόζη, συναυλίες, μερικὲς ἑλληνικὲς βραδιὲς ὅπου ὅλοι μαζὶ χορέψαμε χασάπικο καὶ ἀκούσαμε ἑλληνικὴ μουσική, εἴχαμε ἐπίσης διαγωνισμοὺς ἑλληνικῶν χορῶν καὶ τραγουδιῶν, πολλὲς βραδιὲς σὲ ἑλληνικὰ ἑστιατόρια στὴν Σόφια, γιὰ νὰ βοηθήσουμε ὅλους νὰ γνωρίσουν καλύτερα τὴν παραδοσιακὴ κουζίνα τῆς Ἑλλάδας καὶ νὰ τὴν ἀπολαύσουμε μαζί.
Ἐδῶ καὶ μερικοὺς μῆνες στὴν Σχολή μας λειτουργεῖ καὶ βιβλιοθήκη γιὰ ὅλους τοὺς μαθητές μας, μὲ παιδικὰ βιβλία, λογοτεχνία, ποίηση, κόμικς, περιοδικά, ἐφημερίδες καὶ ἀρκετὰ λεξικά. Ἐπίσης, ἕναν ἀκόμη χῶρο τὸν ὁποῖο δημιουργήσαμε γιὰ τὰ «παιδιά» μας εἶναι τὸ γκρούπ μας στὸ Facebook, ὅπου καθημερινὰ ὅλοι μοιραζόμαστε τραγούδια, γνωμικά, φωτογραφίες, στίχους καὶ ἀνέκδοτα σὲ ἁπλὰ ἢ δύσκολα Ἑλληνικά. Οἱ καθηγητὲς συμμετέχουν ἐνεργά, διορθώνουν τὰ λαθάκια τῶν μαθητῶν καὶ τοὺς βοηθοῦν νὰ ἐκφραστοῦν καλύτερα.
Κάπως ἔτσι ἔχουμε κερδίσει τὸ πιὸ μεγάλο βραβεῖο – τὴν ἐμπιστοσύνη ὅλων τῶν μαθητῶν μας, οἱ ὁποῖοι μᾶς θεωροῦν στενοὺς φίλους τους, ἔρχονται χαμογελαστοὶ στὸ μάθημα, κάνουν γνωριμίες στὴν τάξη τους μαθαίνοντας μὲ χαρὰ τὴν ἀγαπημένη τους γλῶσσα καὶ ἀναμένοντας μὲ ἀγωνία νὰ ξαναπᾶνε στὴν Ἑλλάδα γιὰ νὰ ποῦν τὶς πρῶτες τους ὁλοκληρωμένες προτάσεις στὰ Ἑλληνικὰ καὶ νὰ ἔρθουν πιὸ κοντὰ στοὺς Ἕλληνες φίλους τους.
* Ἡ Καλίνα Μπλιζνάσκα εἶναι καθηγήτρια Ἑλληνικῶν καὶ Διευθύντρια τοῦ φροντιστηρίου «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΚΑ» στὴν Σόφια τῆς Βουλγαρίας.
